Rekuperacja to rodzaj wentylacji mechanicznej, który umożliwia odzyskiwanie ciepła, jednocześnie minimalizując straty energetyczne. Działa na zasadzie odzyskiwania ciepła z powietrza, które jest usuwane z wnętrza, i wykorzystania go do ogrzania świeżego powietrza napływającego z zewnątrz.
Świeże powietrze zewnętrzne jest pobierane przez system wentylacyjny i przepuszczane przez rekuperator, gdzie jest podgrzewane ciepłem odzyskanym z powietrza usuwanego z budynku. Powietrze zużyte (np. z łazienek, kuchni) jest wyrzucane na zewnątrz, a jego ciepło przekazywane jest do świeżego powietrza nawiewanego. Dzięki temu procesowi, mimo wentylacji, utrzymuje się komfortowa temperatura wewnątrz budynku, a zużycie energii do ogrzewania jest niższe.
W dobrze zaizolowanym i uszczelnionym domu standardem stała się walka z zagrzybieniem i pleśnią oraz zjawiskami chorobowymi wynikającymi wprost z braku skutecznej wentylacji, znanymi jako tzw. syndrom chorego budynku. Z całą pewnością rekuperacja wpłynie na poprawę komfortu jego mieszkańców.
Pozwala na kontrolę ruchu powietrza w pomieszczeniach i odzyskiwanie ciepła. Rekuperacja wentylacji mechanicznej pozwala na ogrzewanie świeżego powietrza, które nawiewa do środka, ale jednocześnie je oczyszcza ze zbędnych zanieczyszczeń i alergenów. Stanowi swego rodzaju alternatywę dla tradycyjnego otwierania okien.
W domach z tradycyjną wentylacją grawitacyjną przez system wentylacyjny może uciekać nawet 30–50% energii cieplnej. Wprowadzenie rekuperacji pozwala niemal całkowicie wyeliminować te straty. Efektem są niższe rachunki za ogrzewanie i szybszy zwrot z inwestycji w nowoczesne rozwiązania technologiczne.
Rekuperacja to rozwiązanie, które nie tylko podnosi komfort codziennego życia, ale również znacząco redukuje koszty eksploatacyjne, czyniąc budynek bardziej energooszczędnym i ekologicznym.
Całkowity koszt zainstalowania systemu rekuperacji w typowym domu jednorodzinnym (o powierzchni 120–150 m²) może sięgać od 10 000 do 30 000 zł lub więcej, w zależności od wybranego rozwiązania oraz zakresu prac. Choć początkowy wydatek może być znaczący, inwestycja w rekuperację zwraca się dzięki niższym rachunkom za ogrzewanie oraz poprawie jakości powietrza w pomieszczeniach, co sprawia, że jest to rozwiązanie opłacalne w dłuższej perspektywie.
Jednak jeśli od kosztów rekuperacji odejmiemy wydatki na budowę kominów do wentylacji grawitacyjnej, które mogą kosztować nawet kilka tysięcy złotych, to okazuje się, że rekuperacja wychodzi taniej niż na pierwszy rzut oka.
Przegląd i konserwacja systemu rekuperacji powinny być przeprowadzane przynajmniej raz w roku. Regularne kontrole zapobiegają gromadzeniu się zanieczyszczeń w kanałach, co mogłoby obniżyć wydajność systemu. O konieczności wymiany filtrów powietrza użytkownik zostaje poinformowany za pomocą komunikatu na panelu sterującym. Filtry zanieczyszczone nie powinny być prane ani odkurzane – ze względu na ich budowę z mikrowłókien, nawet staranne czyszczenie nie usunie zabrudzeń w pełni.
Wymiana filtrów w rekuperatorze zazwyczaj jest konieczna co 3-6 miesięcy, co oznacza, że roczny koszt filtrów może wynosić od 200 do 1 200 zł, w zależności od typu filtra i częstotliwości wymiany.
Koszt przeglądu rekuperatora, który obejmuje sprawdzenie stanu technicznego urządzenia, czyszczenie filtrów, kontrolę szczelności i ewentualne drobne regulacje, wynosi zazwyczaj od 200 do 500 zł.